Թրամփի դարաշրջանում աշխարհը, ինչպես երբեք, ՄԱԿ-ի կարիքն ունի

ՄԱԿ-ի համընդհանուր խաղաղության ու գլոբալ աջակցության տպավորիչ կոչերի հիմքում գաղափարն է, որ բոլոր երկրների անվտանգությունն ու բարգավաճումը հնարավոր են միայն խաղաղ պայմաններում: ՄԱԿ-ը բնավ էլ լավագույն հեղինակությունը չունի ճգնաժամերի կանխարգելման հարցում, բայց նրա ներդրումը առողջապահության ու կրթության հարցում էականորեն օգնում է միջազգային զարգացմանը, իսկ նրա գերատեսչությունները շարունակում են կրճատել մարդկային կորուստները կոնֆլիկտների ընթացքում: Նախագահ Դոնալդ Թրամփը այդ ամենի վերաբերյալ քիչ այլ տեսակետ ունի: Երեքշաբթի օրն իր առաջին ելույթն ունենալով ՄԱԿ-ի Գլխավոր ասամբլեայում, նա արժանին մատուցեց կազմակերպության «հրաշալի հայեցակարգին»: Բայց հազիվ թե հիմքեր կան ասելու, որ նա փոխել է իր հայացքներն այդ ինստիտուտի վերաբերյալ, որ ժամանակին ծաղրում էր` անվանելով ակումբ, ուր «մարդիկ հավաքվում են, զրուցում են ու լավ ժամանակ են անցկացնում»: Թրամփը հասկանալ տվեց, որ ամբողջ աշխարհի խաղաղության ու զարգացման համար արվող ներդրումները չի համարում իր երկիրն ավելի անվտանգ ու հարուստ դարձնող գործ:

Նշելով, որ ԱՄՆ-ը ՄԱԿ-ի բյուջեում ունի առյուծի բաժին (22 %)` նա հայտարարեց. «Աշխարհի ոչ մի երկիր իր ուսերին չպետք է կրի ֆինանսական ու ռազմական ծանրաբեռնվածության անհամաչափ բեռ»: Նա դեմ չէ ՄԱԿ-ի օգտակար գործունեությանը, ինչպես դեմ չէ ՆԱՏՕ-ի օգտակար գործունեությանը: Նա պարզապես մտածում է, որ ԱՄՆ-ի վճարները չեն փոխհատուցվում և ցանկանում է, որ մյուս երկրներն ավելի շատ վճարեն: Բայց կլիմայական փոփոխությունների խնդրի լուծման համար, կիբեռանվտանգության, առողջապահության և համաշխարհային նշանակության այլ հարցերի լուծման համար պետք է հարթակ, որտեղ հավաքվում են աշխարհի հզորները որոշումներ ընդունելու համար: Թրամփը չի հավատում բազմակողմ հարաբերությունների սկզբունքին և շահագրգռված չէ բազմակողմ պատասխանատվությամբ: ԵՄ-ն միայնակ չի հաղթահարի, իսկ Չինաստանին դեռ պակասում է միջազգային կշիռը: Այդ և այլ երկրներին պետք է ՄԱԿ-ը, որ ի զորու է նման առաքելություն կատարելու: Այս տարվա հունվարից ՄԱԿ-ի գլխավոր քարտուղար Անտոնիու Գուտերեշն այն մարդն է, որ կարող է դա անել: Նա Թրամփի լիակատար հակապատկերն է: Նա ունի վերլուծաբանի, ոչ թե ուժայինի խելք, խուսափում է քաղաքական գոռոզամտությունից, որի պատճառով մարդը երկար ժամանակով շահում է ոչ միայն բարեկամներ, այլև թշնամիներ: Լինելով սոցիալիստ և Պորտուգալիայի նախկին վարչապետը` նա աջակցում է որոշումների կոլեկտիվ ընդունման եվրոպական արժեքներին: Իբրև փախստականների հարցով ՄԱԿ-ի նախկին գլխավոր հանձնակատար` նա հասկանում է` ինչ բարձր գին է մարդկությունը վճարում կոնֆլիկտների համար: Գուտերեշը լավ հարաբերություններ ունի թե ԱՄՆ-ի, թե Չինաստանի հետ: Նոր ու հատուկ նշանակություն է տալիս թափանցիկությանը, որ այդքան անհրաժեշտ է ՄԱԿ-ի ու իր բյուրոկրատական ապարատի գործունեությանը:

Դա բավարար չէ ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհրդի բարեփոխման համար, որ չի կարողանում իր պարտականությունները բավարար կատարել, որտեղ վետո ունեցող անդամները ձախողում են ամենաբարդ խնդիրների լուծումները: Միայն Կիմ Չեն Ինը, ոչ թե Անտոնիո Գուտերեշը կարող է ԱՄՆ-ին ու Չինաստանին մղել Հյուսիսային Կորեայի խնդրի լուծման համատեղ աշխատանքի: Բայց կարևոր այլ հարցերում ՄԱԿ-ը ամենալավ ու հուսալի մեխանիզմն է գլոբալ ճգնաժամերը Թրամփի դարաշրջանում կարգավորելու համար:
Իեն ԲՐԵՄԵՐ, Time, ԱՄՆ

Հ.Գ. Իսկ գուցե Դոնալդ Թրամփը իրոք ճիշտ է` ՄԱԿ-ը ակումբ է, որտեղ լավ ժամանակ են անցկացնում: Օրինակ` Իլհամ Ալիևի ընտանիքը, ելույթներ են ունենում, սպառնալիքներ տեղում, հագուստներ ցուցադրում, ինքնալուսանկարվում, ուրախանում են: Եվ` ոչինչ չի հաջորդում: Քանի՞ պետության ներկայացուցիչ Իլհամ Ալիևի ելույթից հետո գոնե ռեպլիկով անդրադարձավ նրա հայտարարությանը, որ պատրաստ է նորից «պատժել» Հայաստանին: Փաստացի` դա ռազմական ագրեսիայի հայտարարություն էր ՄԱԿ-ի ամբիոնից: Կամ` որ Ադրբեջանը ժողովրդավարական երկիր է, որտեղ գործում են մարդու իրավունքների պաշտպանության բոլոր ինստիտուտները: Բլոգեր Ալեքսանդր Լապշինն էլ` վկա: ՈՒ ի՞նչ: Ընդունվեց ի գիտությու՞ն: Արձանագրվեց գրանցամատյաններու՞մ: Իսկապես ժամանակն է ՄԱԿ-ի կանոնադրության մեջ փոփոխություններ կատարելու:
Անահիտ ԱԴԱՄՅԱՆ

Հեղինակի նյութեր

• Հայաստանը Ծապլվարը չէ
• 2021. Աշխարհի ամենահզոր 5 բանակները
• Վրացական փոխատեղում՝ ի՞նչ սպասել Ղարիբաշվիլիի կառավարությունից
• Իրանը նորից մերձավորարևելյան խաղի կենտրոնում է
• Անգելա Մերկելի ելույթը Մյունխենի Անվտանգության հարցերով համաժողովում
• Ջո Բայդենի ելութը Անվտանգության հարցերով 2021-ի Մյունխենի վիրտուալ կոնֆերանսում
• Իրանը դառնում է ԵԱՏՄ անդամ, հաջորդը Ադրբեջանն է
• Վրաստանը քաոսի և հեղափոխության միջև
• Պատմական մանիպուլյացիա՝ ինչպես միշտ
• Երեք ամիս անց՝ ինչ են վճռել Ադրբեջանը, Հայաստանը և Ռուսաստանը
• Ինչո՞ւ է Բաքուն համաձայնել աշխատել ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի հետ
• Սերժ Սարգսյան՝ անցյալի մասին ներկայի կտրվածքով
• Հայաստանը դիտարկում է Թուրքիայի հետ սահմանի բացման հնարավորությունը
• Փարիզը հակաթուրքական դաշինք է կազմում
• Ինչի՞ց է մահացել Չինգիզխանը իրականում
• Հերիք է Ցիցերոն խաղանք
• Մարտական դրոններ՝ ապագայի պատերազմը
• Էրդողանի մտրակն ու քաղցրաբլիթը Բայդենի համար
• 2050. Ինչ կա-չկա աշխարհում
• Երբ Երևանում կբացվի Թուրքիայի դեսպանատուն

Մեկնաբանություններ